پرسش :

در روایت از امام صادق علیه السلام داریم که هنگامی که فتنه ها و بلاها شهرها را گرفت به قم پناه ببرید که بلا از آنجا دور است در حالی که دیدیم بلا نه ‌تنها از آنجا دور نبود بلکه کرونا از آنجا شروع شد.


پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام دکتر عباس نیکزاد:
مستند این مطلب که بلا از قم دور است دو روایت است، که علامه مجلسی (رحمه الله) آنها را در کتاب بحارالانوار آورده‌اند که هر دو از نظر سند ضعیف‌اند و قابل استناد نیستند، مرفوعه و مرسله هستند علاوه بر اینکه برخی از راویان آن ضعیف‌اند.

علاوه بر این بر فرض صحت این دو روایت مراد از بلا، بلاهای ظاهری نظیر سیل و زلزله، وبا، طاعون و ... نیست بلکه در طول تاریخ در قم هم سیل آمده و هم وبا و هم ... قم از این نظر مانند مکه است. قرآن کریم مکه را شهر امن معرفی می کند.
«وَهَذَا الْبَلَدِ الْأَمِینِ؛ و قسم به این شهر امن (مکه).»(تین/3)

«أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا؛ آیا ندیدند که ما (مکه را) حرم امنی (برای آنها) قرار دادیم.»(عنکبوت/67)

در حالی که در طول تاریخ در شهر مکه حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله و .... اتفاق افتاد و حتی در بعضی اوقات خانه کعبه بر اثر این حوادث طبیعی خراب شد و دوباره از نو آن را بنا نهادند. پس معلوم است که مراد از امنیت، امنیت  از جهت معنوی است، یعنی در شهر قم آن مفاسدی که در دیگر شهرها وجود دارد کمتر است.
 
و یا شاید این دو روایت ناظر به بعضی از مواقع تاریخی خاص مانند زمان حکومت بنی عباس (که زمان صدور این روایت هم هست) باشند که شرایط خاصی بر فضای عمومی جوامع حاکم بود ولی قم دارای یک فضای امن از نظر دینی و اعتقادی بود.

منبع: دانشگاه علوم پزشکی بابل